Σε κάθε περίπτωση δηλητηριασμού το ζώο πρέπει να μεταφερθεί άμεσα στον κτηνίατρο. Οι μέθοδοι αντιμετώπισης που αναγράφονται παρακάτω είναι για το χρονικό διάστημα που περνά μέχρι να μεταφερθεί ή μέχρι να φτάσει ο κτηνίατρος στο περιστατικό.
Επισκεφθείτε τον κτηνίατρό σας από τώρα για να μάθετε περισσότερα για την αντιμετώπιση της φόλας.
Επισκεφθείτε τον κτηνίατρό σας από τώρα για να μάθετε περισσότερα για την αντιμετώπιση της φόλας.
1) Τι είναι η φόλα;
Η φόλα είναι το δηλητήριο. Οποιαδήποτε ουσία η οποία σε συγκεκριμένες δόσεις μπορεί να σκοτώσει κάποιον οργανισμό μπορεί να χαρακτηριστεί ως φόλα.Η φόλα δεν έχει κάποια συγκεκριμένη μορφή. Είναι απλώς δηλητήριο ανακατεμένο με κάποιο τρόφιμο που αρέσει στα ζώα. Κιμά, μπριζόλες, κροκέτες, οτιδήποτε μπορεί να φάει με ευχαρίστηση ένα ζώο.
Οι ουσίες που χρησιμοποιούνται για δηλητηριασμό ζώων είναι κυρίως τα οργανοφωσφορικά δηλητήρια (κοινώς εντομοκτόνα), η βαρφαρίνη (ποντικοφάρμακο), τα αντιψυκτικά και ακόμα και τα τριμμένα γυαλιά, πινέζες, καρδιά, βίδες και ένα σωρό άλλα κρυμμένα μέσα σε φαγητό.
 |
| Ποντικοφάρμακο μέσα σε κρέας. |
 |
| Κομμάτια κρέατος με πινέζες. |
 |
| Βίδες μέσα σε λουκάνικα φρανκφούρτης. |
2) Τύποι Φόλας
Παρακάτω αναφέρονται οι πιο συχνοί τύποι φόλας και η αντιμετώπισή τους. Επειδή οποιαδήποτε ουσία που αποτελεί δηλητήριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν φόλα, φροντίζουμε να παίρνουμε δείγμα από αυτό που έφαγε το ζώο για να το δείξουμε στον κτηνίατρο.Αν το ζώο μας φάει κάτι που μας φαίνεται ύποπτο δεν περιμένουμε να εμφανιστούν συμπτώματα, παίρνουμε δείγμα από την τροφή και τρέχουμε στον κτηνίατρο. Κάποιες φορές μπορεί να καθυστερήσουν τόσο πολύ τα συμπτώματα και η ζημιά στο ζώο να έχει ήδη προχωρήσει σε ανεπανόρθωτο σημείο, όπως αν έχει φάει κομμάτια από γυαλιά ή ποντικοφάρμακο.
Οργανοφωσφορικά δηλητήρια (εντομοκτόνα)
Συμπτώματα: Μέσα σε λίγα λεπτά από τη στιγμή που το ζώο φάει τη φόλα μπορεί να παρουσιάσει κάποια ή όλα από τα παρακάτω συμπτώματα. Πολλά σάλια, δάκρυα, οι κόρες των ματιών του μικραίνουν, μέρη του σώματος του τινάζονται ανεξέλεγκτα, έχει σπασμούς, δυσκολεύεται στην αναπνοή ή ακούγεται να "σφυρίζει" όταν αναπνέει, τρέμει, έχει διάρροια, κάνει εμετό και τέλος πέφτει σε κώμα.
Θεραπεία: Το αντίδοτο που δρα κατα των οργανοφωσφορικών δηλητήριων είναι η Ατροπίνη, η οποία χορηγείται στο ζώο με ένεση, είτε ενδομυικά είτε ενδοφλεβικά. Η ατροπίνη μπορεί να χορηγηθεί εύκολα και από τον ιδιοκτήτη του ζώου σε περίπτωση ανάγκης και μπορείτε να την κουβαλάτε, όπως και την ένεση εμετού, μαζί σας. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τη δοσολογία και την ορθή χρήση της. Δεν πρόκειται για ένα άκακο φάρμακο και, αν δε χορηγηθεί σωστά, μπορεί να είτε να μην είναι αρκετή είτε να είναι υπεραρκετή και να προκαλέσει νέα προβλήματα.
Βαρφαρίνη (Ποντικοφάρμακο) και άλλα αντιπηκτικά
Τι είναι: Πρόκειται για το γνωστό σε όλους μας Ποντικοφάρμακο. Η ουσία αυτή, όπως λέει το όνομά της, είναι αντιπηκτική για το αίμα, καταστρέφει τη βιταμίνη Κ στον οργανισμό και προκαλεί αιμορραγίες και συγκέντρωση αίματος στις κοιλότητες του σώματος όπως στο θώρακα, στην κοιλιά, στον εγκέφαλο.
Συμπτώματα: Μπορεί να περάσει αρκετό χρονικό διάστημα μέχρι να εμφανιστούν συμπτώματα στο ζώο, ακόμα και μέρες. Αν η ποσότητα του δηλητηρίου όμως είναι μεγάλη (συνήθως είναι) τα συμπτώματα έρχονται πολύ πιο γρήγορα. Εμφανίζονται σημάδια εσωτερικής αιμορραγίας δηλαδή κηλίδες στα ούλα ή στο σώμα του ζώου χρώματος κόκκινου, μοβ ή σκούρου μπλε. Μπορεί να εμφανιστεί αίμα στη μύτη, στο πέος, στον πρωκτό, στο στόμα.
Θεραπεία: το αντίδοτο είναι το Κονάκιον, δηλαδή η βιταμίνη Κ1. Όπως και για την ατροπίνη, συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τη σωστή δοσολογία και χορήγηση.
Τριμμένα γυαλιά, καρφιά, πινέζες
Συμπτώματα: Εξαιρετικά θανατηφόρα φόλα. Μιας και πρόκειται και πάλι για μία μέθοδος που προκαλεί εσωτερική αιμορραγία τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του ποντικοφάρμακου.
Θεραπεία: δεν υπάρχει συγκεκριμένο αντίδοτο για αυτό το δηλητήριο. Μεταφέρετε αμέσως το ζώο στον κτηνίατρο ώστε να προσπαθήσει να το σώσει, πιθανότατα με επέμβαση. Μην προσπαθήσετε να προκαλέσετε εμετό σε καμία περίπτωση, τα επικίνδυνα κομμάτια μπορεί στην έξοδο από το στομάχι να προκαλέσουν θανατηφόρους τραυματισμούς.
Αιθυλενική Αλκοόλη (Αντιψυκτικά)
Τι είναι: Τα γνωστά αντιψυκτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως στα αυτοκίνητα.
Συμπτώματα: Και σε αυτή την περίπτωση τα συμπτώματα εμφανίζονται αμέσως. Εμετός, γρήγορη αναπνοή, σπασμοί, υποθερμία, έντονη δίψα και πολυουρία. Προκαλεί πολύ γρήγορα νεφρική ανεπάρκεια.
Θεραπεία: Χορήγηση (ΜΟΝΟ σε σκύλο) φομεπιζόλης και καθαρής αιθανόλης. Όπως και με τις προηγούμενες θεραπείες, συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τις σωστές δοσολογίες και τις χρήσεις των φαρμάκων αυτών.
3) Πρώτες Βοήθειες σε περίπτωση δηλητηρίασης ζώου
Από τη στιγμή που το ζώο φάει το δηλητήριο, προσπαθείτε αμέσως να το μεταφέρετε σε κτηνίατρο. Μέχρι να φτάσετε εκεί μπορείτε να του χορηγήσετε πρώτες βοήθειες:
Εφόσον έχει τις αισθήσεις του, δεν έχει σπασμούς, δεν τρέμει και γενικά είναι ικανό να καταπιεί μόνο τότε μπορείτε να του προκαλέσετε εμετό.
Ένας πρόχειρος τρόπος, αν δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή εκείνη τη στιγμή, είναι να του προκαλέσετε εμετό διαλύοντας αλάτι η μαγειρική σόδα σε λίγο χλιαρό νερό το οποίο και μπορείτε να χορηγήσετε στο ζώο με σύριγγα. Η αναλογία και η ποσότητα του διαλύματος που θα φτιάξετε μπορεί να διαφέρει ανάλογα το κατοικίδιό σας, για αυτό και καλύτερα να ρωτήσετε τον κτηνίατρό σας. Θεωρείται πρόχειρος και επικίνδυνος τρόπος, μπορεί να προκαλέσει βήχα, να πάει στα πνευμόνια και να κάνει όλη την κατάσταση πολύ χειρότερη ή ακόμα και να επιφέρει θάνατο, για αυτό και τον ακολουθούμε μόνο ως τελευταία επιλογή. Γενικά, προτιμάτε την ένεση πρόκλησης εμετού.
Εφόσον έχει τις αισθήσεις του, δεν έχει σπασμούς, δεν τρέμει και γενικά είναι ικανό να καταπιεί μόνο τότε μπορείτε να του προκαλέσετε εμετό.
Ένας πρόχειρος τρόπος, αν δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή εκείνη τη στιγμή, είναι να του προκαλέσετε εμετό διαλύοντας αλάτι η μαγειρική σόδα σε λίγο χλιαρό νερό το οποίο και μπορείτε να χορηγήσετε στο ζώο με σύριγγα. Η αναλογία και η ποσότητα του διαλύματος που θα φτιάξετε μπορεί να διαφέρει ανάλογα το κατοικίδιό σας, για αυτό και καλύτερα να ρωτήσετε τον κτηνίατρό σας. Θεωρείται πρόχειρος και επικίνδυνος τρόπος, μπορεί να προκαλέσει βήχα, να πάει στα πνευμόνια και να κάνει όλη την κατάσταση πολύ χειρότερη ή ακόμα και να επιφέρει θάνατο, για αυτό και τον ακολουθούμε μόνο ως τελευταία επιλογή. Γενικά, προτιμάτε την ένεση πρόκλησης εμετού.
Τέτοιες ενέσεις υπάρχουν διάφορες (πχ Filtalon), για αυτό καλύτερα να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τη σωστή επιλογή, τη δοσολογία και τη χρήση τους. Αυτές οι ενέσεις, που άνετα μπορείτε να κουβαλάτε μαζί στις βόλτες και σε ταξίδια, χορηγούνται στο ζώο ώστε να προκληθεί αμέσως εμετός και ταυτόχρονα καθυστερούν την απορρόφηση του δηλητηρίου μέχρι να φτάσετε στον κτηνίατρο. Επαναλαμβάνω, είναι πολύ σημαντικό το ζώο να μπορεί να σταθεί όρθιο και να έχει τις αισθήσεις του για να του προκληθεί εμετός. Αν έχει έντονους σπασμούς ή/και έχει πέσει στο πλάι τότε μην του προκαλέσετε εμετό μιας και μπορεί να προκαλέσει θάνατο από πνιγμό. Η ένεση αυτή είναι χρήσιμη μόνο αν προλάβετε τη δηλητηρίαση στο αρχικό στάδιο, όταν το ζώο έχει ακόμα τις αισθήσεις του.
Καλό θα είναι , ιδίως αν ζείτε σε περιοχή όπου οι φόλες είναι συχνό φαινόμενο, να κουβαλάτε μαζί σας ενέσεις ατροπίνης, επιβραδυντικά απορρόφησης δηλητηρίου, και εμετικές ενέσεις. Φροντίστε να μάθετε από τον κτηνίατρό σας τη σωστή δοσολογία και χρήση τους ώστε να μπορέσετε να τα χορηγήσετε όσο πιο νωρίς μπορείτε στο ζώο ακόμα και μόνοι σας, μέχρι να φτάσετε στο ιατρείο.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν το ζώο έχει φάει φόλα με καρφιά, πινέζες ή κάτι παρεμφερές ΜΗΝ του προκαλέσετε εμετό μιας και θα συμβούν χειρότεροι τραυματισμοί.
Καλό θα είναι , ιδίως αν ζείτε σε περιοχή όπου οι φόλες είναι συχνό φαινόμενο, να κουβαλάτε μαζί σας ενέσεις ατροπίνης, επιβραδυντικά απορρόφησης δηλητηρίου, και εμετικές ενέσεις. Φροντίστε να μάθετε από τον κτηνίατρό σας τη σωστή δοσολογία και χρήση τους ώστε να μπορέσετε να τα χορηγήσετε όσο πιο νωρίς μπορείτε στο ζώο ακόμα και μόνοι σας, μέχρι να φτάσετε στο ιατρείο.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν το ζώο έχει φάει φόλα με καρφιά, πινέζες ή κάτι παρεμφερές ΜΗΝ του προκαλέσετε εμετό μιας και θα συμβούν χειρότεροι τραυματισμοί.
3) Νομική αντιμετώπιση
Από τη στιγμή που γίνατε μάρτυρας σε περιστατικό φόλας μπορείτε να κινηθείτε νομικά εναντίον του ατόμου που την έριξε. Θα ήταν καλό να έχετε δείγμα από τη φόλα το οποίο θα πρέπει να σταλθεί για τοξικολογική ανάλυση ή ακόμα και μάρτυρες που είδαν τον ένοχο να ρίχνει την ίδια τη φόλα. Το δείγμα αποτελεί και αποδεικτικό στοιχείο του εγκλήματος. Φροντίστε να τραβήξετε βίντεο ή / και φωτογραφίες και να προειδοποιήσετε τους συμπολίτες μέσω κοινωνικών δικτύων.
Μπορείτε, λοιπόν, να πάτε αμέσως στην αστυνομία με όλες τις παραπάνω πληροφορίες ή ακόμα και στο Δήμο και να καταγγείλετε το γεγονός.
Ακόμα και αν δεν έχετε δει ποιος έκανε το έγκλημα μπορείτε να κάνετε μήνυση κατ' αγνώστων.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση πρέπει να επιμήνετε να καταγραφεί το γεγονός στο βιβλίο συμβάντων.
Μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε με τα φιλοζωικά σωματεία της περιοχής που σίγουρα έρχονται αντιμέτωποι με φόλες και ίσως να ξέρουν μέσα από τις εμπειρίες τους άτομα που να μπορούν να σας βοηθήσουν, αν δεν μπορούν οι ίδιοι.
Αν ακούσετε κάποιον να απειλεί να ρίξει φόλα στην περιοχή προσπαθήστε να μάθετε το όνομά του, αναφέρετε αμέσως το περιστατικό στην Αστυνομία, το Δήμο και στα κοντινότερα φιλοζωικά σωματεία.
Σε περίπτωση που εντοπίσετε φόλα οπουδήποτε, προφανώς απομακρύνετέ την, κρατήστε δείγμα, φωτογραφίες και ενημερώστε άμεσα την αστυνομία και τους υπόλοιπους σχετικούς φορείς που ανέφερα παραπάνω.
Σε περίπτωση που εντοπίσετε φόλα οπουδήποτε, προφανώς απομακρύνετέ την, κρατήστε δείγμα, φωτογραφίες και ενημερώστε άμεσα την αστυνομία και τους υπόλοιπους σχετικούς φορείς που ανέφερα παραπάνω.